Contextuele hulpverlening

Het contextuele gedachtegoed is ontwikkeld door de Hongaars-Amerikaanse psychiater en familietherapeut Prof. Dr. Ivan Boszomenyi-Nagy. Volgens Nagy wordt de mens gezien als een relationeel wezen. Hij kan niet anders dan bestaan in relatie met anderen.  Contextuele hulpverlening gaat over een gezonde balans in betekenisvolle relaties doorheen de generaties. Nagy stelt dat ieder persoon in zijn relatie(s) een wisselwerking in de balans van zorg geven en ontvangen ervaart, en dat ieder mens in zijn relatie(s) op zoek is naar balansen die (op langere termijn) in beweging zijn.

De relationele werkelijkheid van een individu wordt bekeken vanuit vier invalshoeken en dimensies

•  1. Feiten

               Mensen worden beïnvloed door feiten en gebeurtenissen zoals scheiding, adoptie, overlijden, armoede, oorlog, ziekte, handicap,…

•  2. Psychologie

               Mensen hebben een binnenkant: wat speelt zich af in een persoon, wat voelt iemand, wat zijn iemands verlangens, fantasieën, gedachten over zichzelf of over                          anderen.

•  3. Interacties

               De relaties van mensen worden in dit gedachtegoed onderscheiden in twee soorten:

                 - verticale relaties: grootouders, ouders, kinderen, broers en zussen en kleinkinderen 

                 - horizontale relaties: partner(s), vrienden, collega’s, kennissen

               De relaties in de generatielijn zijn onlosmakelijk, we kunnen immers niet spreken van een ex-vader of ex-moeder. Voor de ontwikkeling zijn we als kind afhankelijk                    van deze band.                      

•  4. Relationele ethiek

               Wanneer er recht of onrecht plaatsvindt in deze generatielijn, heeft deze invloed op de relaties in de horizontale en verticale lijn.

               Het onrecht kunnen we onderscheiden in wat het leven geeft, denk hierbij aan overlijden, ziekte, handicap en oorlog, en in het onrecht wat wij als mensen elkaar                      aandoen door bijvoorbeeld onmacht.

               De contextuele therapeut gaat niet uit van één waarheid. Hij ziet de waarheid voor de cliënt binnen de belangrijke relaties van de cliënt. Hij helpt zoeken naar                            mogelijkheden en stimuleert de balans van gepast geven en ontvangen.

Evenwicht vinden

Tijdens de contextuele begeleiding word je geholpen om bewuster te kijken naar jezelf, je familie, vrienden, collega’s en andere voor jou belangrijke mensen. Je krijgt als het ware een 'door-kijk' in je eigen context. Je context is kortweg: wie je bent en met wie je leeft en werkt.

De therapeut zal met de cliënt op zoek gaan naar zijn waarheid, ervaringen en belevingen. Samen wordt er onderzocht wat de betekenissen en gevolgen hiervan zijn voor de cliënt en welke betekenis dit heeft in zijn contact met de anderen. Wat is er nodig om een passend evenwicht te vinden tussen autonomie, zelfvertrouwen en eigenwaarde naast de gelijkwaardigheid binnen de betekenisvolle relaties?

De contextuele hulpverlening is helpend bij zowel individuele problemen als de moeilijkheden binnen de relaties in gezinnen en families. Hierbij denken we onder andere aan: opvoedingsmoeilijkheden, verstoorde relaties, depressiviteit, traumatische ervaringen, lichamelijke klachten zonder een fysieke oorzaak.

Balans zoeken

Bij dit alles gaat het om de juiste balans van geven en ontvangen. Je kunt meer leven in plaats van overleven als je de complexiteit en gebeurtenissen in je leven beter leert begrijpen. Zo ontstaan er nieuwe inzichten. Deze kunnen een proces tot verandering op gang brengen. Wanneer je in relatie met de ander kunt aangeven wat jij nodig hebt en wat jij wilt, investeer je in de zorgbalans tussen jou en de ander. Dit uitspreken naar de ander toe is de aanzet tot ‘dialoog’.

‘Dialoog’ kan tussen twee mensen ontstaan, maar ook tussen generaties. Dat maakt dat er met deze visie zowel individueel, relationeel als in gezinnen of families gewerkt kan worden.